Vruchtbaarheid

26 Aug, 2019

Door Greetje Van den Eede

Nieuw leven is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Gemiddeld zou één op de zes stellen problemen hebben om zwanger te worden. De media besteden er geregeld aandacht aan, en ook in onze eigen praktijk krijgen we steeds meer vragen van mensen met een kinderwens. Ze zijn onzeker en zoeken houvast. Gelukkig zijn genoemde hoge cijfers te relativeren. Een globaal beeld van de vruchtbaarheidsproblematiek laat zien dat bij het in kaart brengen van onze vruchtbaarheid geboortecijfers worden gebruikt. De termen ‘vruchtbaarheid’ en ‘gerealiseerd kinderaantal’ (het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw krijgt) worden daarbij door elkaar gebruikt. Het feit dat een vrouw geen kinderen heeft, wil echter niet zeggen dat er sprake is van onvruchtbaarheid.¹

Het aantal stellen dat gebruikmaakt van medische vruchtbaarheidsbehandelingen is groot en stijgt jaar na jaar. De fysieke, emotionele, relationele, financiële en maatschappelijke impact ervan wordt steeds duidelijker. Hoe is deze snelgroeiende toestroom ontstaan? Klopt het dat we minder vruchtbaar worden? Enerzijds doen steeds meer stellen een beroep op medisch begeleide vruchtbaarheidsbehandelingen, anderzijds zien we artikels met als kop: ‘Een beetje geduld, wat vaker vrijen, en die baby komt wel.’ Ogenschijnlijk twee uitersten die moeilijk te rijmen zijn.

De laatste vijftig jaar is de houding ten opzichte van ouderschap en kinderwens veranderd. We zien vandaag de dag niet meer de grote gezinnen van vroeger. In onze huidige West-Europese cultuur blijft het aantal kinderen vaak beperkt, waar een groot kindertal in andere culturen nog altijd wel gewenst is. Een aantal vrouwen kiest er om diverse redenen bewust voor geen kinderen op de wereld zetten, en dus hun vruchtbaarheid niet gebruiken. Daarnaast zijn er vrouwen die single blijven of geen geschikte partner vinden en niet voor alleenstaand ouderschap kiezen. Slechts een zeer klein percentage van alle vrouwen (drie tot vijf procent) blijft ongewenst kinderloos. Alleenstaanden en lesbische vrouwen kunnen ongewenst kinderloos zijn of een beroep doen op vruchtbaarheidsbehandelingen, maar dit heeft op zich niets te maken met een medisch vruchtbaarheidsprobleem: zij hebben enkel sperma nodig. Op een latere leeftijd een partner ontmoeten kan het realiseren van een kinderwens bemoeilijken. Hoe ouder men wordt, hoe moeilijker het immers is om zwanger te worden en te blijven.

1. Greetje Van den Eede. Vruchtbaarder dan je denkt. 2018. EAN 9789082661712.
2. Ray, A., Shah, A., Gudi, A., Homburg; R. (2012). Unexplained infertility: an update and review of practice. Reproductive Biomedicine online, 24, 591-602.
3. Depypere, H., De Sutter, P., Jacquemyn, Y., Vergote, I. 2018 (tweede druk). Handboek gynaecologie. Leuven/Den Haag, Acco. EAN 9789463442565