Houvast, een tijdelijke tuin

13 Feb, 2013

Door: Elly Verblaauw

Ongeveer vijf jaar geleden kwam ik ineens de naam tegen van een vroegere vriendin van mij. Gedachten aan een vervlogen periode kwamen naar boven. Fragmenten uit een oude film werden geactiveerd. Ik was in de buurt en trok de stoute schoenen aan. Ik belde haar, ‘of ze het leuk zou vinden als ik even langs zou komen’. Uiteraard was ze verrast, maar ze reageerde heel opgetogen.
Het was even wennen, een opnieuw verkennen en vooral een uitwisseling van actuele zaken en plannen. Het werd een goede en korte ontmoeting. Daarna heb ik nog wel aan haar gedacht maar om de een of andere reden bleef het bij dit vluchtige weerzien.

Dan is er een moment dat ik haar naam op Facebook tegenkom, wat een directe aanleiding is om weer eens iets van me te laten horen. Dat doe ik ook. Ik vraag enthousiast of zij met de plannen die ze destijds aangaf aan de slag is gegaan en hoe het met haar gaat. Er komt geen reactie. Weken gaan voorbij en eerlijk gezegd vergeet ik dat ik dit bericht überhaupt had geplaatst. Tot het moment dat ik volkomen onverwacht een mail van haar krijg waarin ze beschrijft dat ze aan haar destijds met mij besproken plan werkt. Ons gemeenschappelijk verleden komt weer tot leven.

Het gaat over gebeurtenissen waarvan we zeggen ‘dat is geweest, dat is geschiedenis’. Voor mij gaat het om gedeelten uit een vroegere tijd waarin ik in waarheden geloofde waarvan ik later in verbazing zei ‘hoe kon ik daarin geloven’. Houvasten die in de loop van de tijd zijn losgelaten. Als ik daar vervolgens langer bij stilsta en mijmerend voor mij uitstaar, dan komt dit gedeelte van mijn geschiedenis mij voor als een vorig leven. Als film zichtbaar voor mijn geestesoog, met zachte kleurtinten en vrijwel geluidloos. Voor mij is het overduidelijk geen geschied-en-is, maar een geschied-en-was.

‘Ons gemeenschappelijk verleden komt weer tot leven.’

In een dergelijke bui waarin ik de balans opmaak, komt het mij voor dat er meerdere periodes in mijn leven zijn waarvan ik nu zeg ‘dat was toen een houvast en een zekerheid en daar geloofde ik in, nu kijk ik naar die tijd als een naar een vorig leven’. Met de kerst nog enigszins in gedachten, stel ik glimlachend vast dat het verhaal van de zonnewende bij mij het verhaal van de geboorte van Jezus verdreef. En van een veel grotere orde was dat ik mij tot mijn verbijstering niet langer vast kon houden aan de reguliere gezondheidszorg. Er was bij mij een gelegenheidsdiagnose en ook nog een verkeerde vastgesteld. Toch gaat het in beide gevallen, in het eerste een verhaal en in het tweede een mededeling, om dingen die mij als zeer waar en betrouwbaar zijn verteld. Het was en leek reëel om te geloven. Ik had geen reden om te twijfelen, het was zeker, ik kon me eraan vasthouden.

Zekerheden die vervolgens een houvast worden, zijn als piketpalen in de grond die als afbakening bescherming en beschutting kunnen bieden. Een eigen plek. Het kan heel plezierig zijn om daar in te verblijven. Als een tuintje dat jou koestert. Dit gegeven laat het volgende zien. Het tuintje geeft in bepaalde mate richting aan je leven, maar het zet je ook vast. Het kan je verhinderen om andere tuinen, zekerheden en houvasten, te ontdekken. Lukt het je om gedurende je leven in meerdere van je eigen tuinen te vertoeven, dan zul je ontdekken dat elk van jouw tuinen een steppingstone was. Een haast noodzakelijk moment in de tijd om meerdere ontdekkingen te kunnen doen.

‘…Als een tuintje dat jou koestert….’

Er ontstaat een mozaïek in tuinen. Sommige in vergane staat met vruchtbare compost. Van deze tuin neem je afscheid, je laat hem los. Het is de grond die je nog goed kunt gebruiken en die neem je ook mee wanneer je in je andere tuinen aan het werk bent. Dit zijn de tuinen die je voorlopig nog in stand houdt. Wellicht staan er prachtige bloeiende planten en struiken, vertoef je er graag en zitten ze vol van jouw zorg en liefde. De tuinen die bij je blijven, zijn de tuinen die je telkens het gevoel geven dat je er een nieuwe wereld betreedt.