Darmbacteriën beïnvloeden zenuwfunctie

02 May, 2016

Door: Fleur Kortekaas

Darmbacteriën produceren bepaalde substanties die de samenstelling van het myelineomhulsel van zenuwbanen beïnvloeden. Myeline is een vettige stof die op veel plaatsen in het zenuwstelsel het axon omhult en een goede prikkeloverdracht tussen zenuwcellen waarborgt.

Onderzoekers van het Mount Sinai ziekenhuis en de Mount Sinai School of Medicine te Israël verplaatsten fecale bacteriën uit de darm van muizen met een depressieve gedragsstoornis. Het ging om bacteriën van de soorten Clostridiales, Lachnospiraceae en Ruminococcaceae. Ze plaatsen deze darmbacteriën in gezonde muizen. Deze gezonde muizen ontwikkelden vervolgens sociaal geremd gedrag. Tegelijkertijd veranderde de manier waarop hun genen geprogrammeerd waren voor de productie van myeline. Hierop volgde een verandering in de samenstelling van de myelineschede rond zenuwcellen (Gacias 2016).

In ander onderzoek gepubliceerd op de website van Nature, ook uitgevoerd onder muizen, blijkt de gunstige invloed van darmbacteriën op de myelineproductie. Het onderzoek toont aan dat darmbacteriën die de darm na de geboorte als eerste koloniseren de aanmaak van myeline reguleren. Darmbacteriën beïnvloeden hierbij de samenstelling van myeline in een belangrijk hersengebied, namelijk de prefrontale cortex. Neuropsychiatrische aandoeningen zoals autisme, schizofrenie en depressie worden in verband gebracht met het verminderd functioneren van deze prefrontale cortex (Hoban et al., 2016).

Deze studies zeggen natuurlijk niet veel. Dit onderzoek suggereert dat het gericht inzetten van specifieke darmbacteriën of hun metabolieten een potentiele behandeloptie zou kunnen worden voor psychiatrische stoornissen en ziekten, zoals multiple sclerose. Multiple sclerose is een auto-immunologische degeneratieve ziekte en is gekenmerkt door schade aan de myelineschede. Vervolgonderzoek moet zich gaan richten op studies in mensen en op het identificeren van cultiveerbare darmbacteriën die de myelineproductie verbeteren.

Bronnen:
Hoban, A. E., Stilling, R. M., Ryan, F. J., Shanahan, F., Dinan, T. G., Claesson, M. J., … Cryan, J. F. (2016). Regulation of prefrontal cortex myelination by the microbiota. Translational Psychiatry, 6, e774. doi:10.1038/tp.2016.42

Mar Gacias, Sevasti Gaspari, Patricia Mae-Santos, Sabrina Tamburini, Monica Andrade, Fan Zang, Nan Shen, Vladimir Tolstikov, Michael A Kiebish, Jeffrey L Dupree, Venetia Zachariou, Jose C Clemente, Patrizia Casaccia. Microbiota-driven transcriptional changes in prefrontal cortex override genetic differences in social behavior. eLife, 2016; 5 DOI: 10.7554/eLife.13442