Wood Wide Web

12 Dec, 2017

Door: Els Smits

Als je in de natuur loopt, het bos bijvoorbeeld, voel je het zachte mos onder je voeten, een spinnenweb in je gezicht, een druppel op je hoofd. Je hoort het geritsel van de bladeren onder je voeten, en het vrolijke gefluit van de vogels, maar ook de stilte van de natuur. Je ruikt de boslucht en proeft de hars die aan je vingers bleef plakken toen je een dennenappel oppakte. Je ziet het groen om je heen, waarmee je je hartchakra kan opladen. Maar wist je dat je ook gedragen wordt door een web van verbinding onder je voeten?

Eigenlijk kennen wij ze vooral van de herfst: paddenstoelen. Ook afgelopen herfst konden we ze weer in allerlei verschijningsvormen bewonderen. En snel nadat ze verschijnen, zijn ze alweer verdwenen. De paddenstoel die wij boven de grond zien, is slechts het spreekwoordelijke topje van de ijsberg. Onder de grond vormen ze mycelia, een groot en wijds netwerk van microscopisch fijne schimmeldraadjes. Die schimmeldraden zijn het hele jaar door in de bodem aanwezig. Het wordt wel het internet van de natuur genoemd. Een internet dat al veel eerder bestond dan onze ingenieuze ontdekking die verbinding met anderen over de hele wereld mogelijk maakte. Waar wij planten als onafhankelijk van elkaar levend en groeiend plegen te zien, blijkt er een rijk van verbinding en communicatie met elkaar te bestaan in de plantenwereld. Dus ook planten ‘praten’ met elkaar, in een taal waarin moleculen de woorden vormen. De communicatie tussen planten wordt sinds eind vorige eeuw uitgebreid bestudeerd door wetenschappers en stap voor stap ontstaat er meer duidelijkheid over.

Schimmels in de bodem komen overal voor. Ze zorgen ervoor dat de grond bij elkaar gehouden wordt en ze vormen overal ter wereld de humusbodems. Schimmels waren de eerste organismen die 1,3 miljard jaar geleden aan land kwamen. Planten volgden honderden miljoenen jaren later. Het mycelium produceert oxaalzuur en andere zuren en enzymen, waarmee het steen en rotsbodems laat eroderen. Schimmels laten rotsgrond verkruimelen, wat de eerste stap is in de vorming van grond.

1. www.bbc.com
2. Rhodes, CJ. The whispering world of plants: 'The Wood Wide Web'. Science Progress. Volume 100, Number 3, September 2017, pp. 331-337(7).
3. www.ted.com