Shiitake mycelium, een krachtige immuunversterker

29 Jun, 2015

Shiitake (Lentinula edodes) is een eetbare paddenstoel die van nature voorkomt in China en Japan. Deze paddenstoelen worden al eeuwenlang gegeten en daarnaast veel toegepast binnen de traditionele Chinese geneeswijze, vanwege de gezondheid bevorderende eigenschappen.
Recente wetenschappelijke onderzoeken onderbouwen de werking van shiitake als versterker van het immuunsysteem. Daarnaast kan het extract van het mycelium van deze paddenstoelen, bij patiënten die chemotherapie ondergaan, het immuunsysteem ondersteunen en de kwaliteit van leven verbeteren.

De geneeskrachtige werking van shiitake berust op de polysacchariden in de paddenstoel, met name bèta-glucanen. Bèta-glucanen hebben een regulerende invloed op het immuunsysteem [1]. Lentinan is één van de bèta-glucanen in shiitake [2].
Lentinan activeert immuuncellen, zoals macrofagen, T-lymfocyten en natural killer cells (NK-cellen). Het mycelium van de shiitake paddenstoelen, het netwerk van schimmeldraden dat zich onder de grond bevindt, is een rijke bron van bèta-glucanen uit shiitake. De intacte drievoudige helix-structuur van de bèta-glucanen is belangrijk voor de werking.

Versterking van het immuunsysteem
Een nieuw onderzoek van de Universiteit van Florida laat zien dat dagelijkse consumptie van shiitake paddenstoelen het immuunsysteem kan versterken [3]. Met name γδ-T-lymfocyten worden geactiveerd. Deze soort T-cellen vervullen een specialistische en belangrijke rol in het afweersysteem van het darmslijmvlies [4]. Daarnaast is in dit onderzoek het effect op de activatie en proliferatie van NK-cellen, de concentratie IgA in het speeksel en de concentratie C-reactive protein (CRP) in het bloed gemeten.
De 52 gezonde deelnemers tussen de 21 en 41 jaar oud aten gedurende 4 weken dagelijks 5 of 10 gram shiitake paddenstoelen. Na deze 4 weken was het aantal γδ-T-lymfocyten met 60% toegenomen en het aantal NK-cellen verdubbeld.
Een stijging van IgA in het speeksel duidt op een verbeterde weerbaarheid van het slijmvlies en een verlaagde concentratie CRP wijst op een vermindering van inflammatie. Ook de hoeveelheid cytokines, die geassocieerd zijn met ontsteking, was afgenomen.

Dit onderzoek toont een positief ondersteunend effect aan van shiitake op het immuunsysteem en een vermindering van signalen van ontsteking in het lichaam.

Ondersteuning bij kankertherapie
Het extract van het mycelium van shiitake paddenstoelen is bij eerdere onderzoeken al effectief gebleken ter ondersteuning van antikanker behandelingen, zoals chemotherapie. Lentinan uit shiitake heeft, naast een versterkende werking op het immuunsysteem, tevens een eigen antitumorwerking [5][6][7]. Een onderzoek uit 2013 toont aan dat het gebruik van 1800 mg shiitake mycelium extract per dag de kwaliteit van leven verbetert tijdens chemotherapie bij borstkankerpatiënten [8]. Zij hebben minder last van de bijwerkingen van de behandeling, zoals misselijkheid en braken. Ook de activiteit van lymfocyten, NK-cellen en andere witte bloedcellen werd behouden, wanneer het mycelium extract werd gebruikt.

Ook bij andere vormen van kankertherapie, zoals hormoontherapie, blijkt het extract van shiitake mycelium heilzaam. Een onderzoek van de Teikyo Heisei Universiteit in Tokyo heeft de werking van het shiitake mycelium extract bij borstkankerpatiënten met postoperatieve hormoontherapie in kaart gebracht [9].
Na 4 weken hormoontherapie werd 1800 mg mycelium extract per dag toegevoegd aan de behandeling, waarna deze nog 8 weken werd voortgezet. Tijdens de weken van de behandeling zonder het mycelium extract, werden er geen veranderingen in kwaliteit van leven en concentraties van cytokines gemeten bij de patiënten.
Gedurende de daaropvolgende weken, waar het mycelium extract werd toegevoegd aan de behandeling, werden verbeteringen gevonden van de kwaliteit van leven van de patiënten. Tevens werden er veranderingen in de cytokineconcentraties gemeten. De uitkomsten van dit onderzoek wijzen op een verbetering van de immuunfunctie door het shiitake mycelium extract [9].

Het mycelium van shiitake paddenstoelen kan worden gekweekt in een gesloten en gecontroleerd fermentatieproces, waardoor een puur, bioactief bèta-glucaan product ontstaat.
In het gepatenteerde productieproces blijft de drievoudige helix structuur van de bèta-glucanen zorgvuldig behouden. Dit product is puur, vrij van pesticiden en zware metalen, volledig wateroplosbaar en goed opneembaar, waardoor een veel lagere dagdosering reeds effectief is.

Bronnen:
1. Chen J, Seviour R. Medicinal importance of fungal bèta-(1–>3), (1–>6)-glucans. Mycol Res. 2007;111(Pt 6):635-52.
2. Bisen PS, Baghel RK, Sanodiya BS, et al. Lentinus edodes: a macrofungus with pharmacological activities. Curr Med Chem. 2010;17(22):2419-30.
3. Daia X, Stanilkaa JM, Rowea CA et al. Consuming Lentinula edodes (Shiitake) mushrooms daily improves human immunity: A randomized dietary intervention in healthy young adults. J Am Coll Nutr. 2015 Apr 11:1-10. [Epub ahead of print] 4. Holtmeier W and Kabelitz D. Gammadelta T cells link innate and adaptive immune responses”. Chemical immunology and allergy,2005;86:151–183.
5. Hazama S, et al. Efficacy of orally administered superfine dispersed lentinan (bèta-1,3-glucan) for the treatment of advanced colorectal cancer. Anticancer Res, 2009;29(7):2611-2617.
6. Kataoka H, et al. Lentinan with S-1 and paclitaxel for gastric cancer chemotherapy improve patient quality of life. Hepatogastroenterology, 2009;56(90):547-550.
7. Oba K, et al. Individual patient based meta-analysis of lentinan for unresectable/recurrent gastric cancer. Anticancer Res, 2009;29(7):2739-2745.
8. Nagashima Y, Maeda N, Yamamoto S et al. Evaluation of host quality of life and immune function in breast cancer patients treated with combination of adjuvant chemotherapy and oral administration of Lentinula edodes mycelia extract. OncoTargets and Therapy, 2013;6:853–859.
9. Suzuki N, Takimoto Y, Suzuki R et al. Efficacy of oral administration of lentinula eododes mycelia extract for breast cancer patients undergoing postoperative hormone therapy. Asian Pacific J Cancer Prev, 2013;14(6):3469-3472.