Verband osteoporose en hartziekten

23 Oct, 2015

Patiënten met een ischemische hartziekte (angina pectoris, hartfalen, doorgemaakt hartinfarct) zouden gecheckt moeten worden op osteoporose. Dat vindt een van de auteurs van een recente publicatie van een studie waaruit blijkt dat hartpatiënten een lagere botdichtheid hebben, zoals werd gemeten in de pols. Dit kwam aan het licht door een nieuwe, geavanceerde botscan-technologie (HR-pQCT) bij deze patiënten [1].

Cardiovasculaire ziekten, als gevolg van vasculaire calcificatie, en osteoporose zijn ziekten die veel voorkomen bij ouderen en werden voorheen gezien als ouderdomsziekten, die onafhankelijk van elkaar optreden. Deze twee ziekten werden niet algemeen (in de medische wereld) met elkaar in verband gebracht.
Volgens de onderzoekers van de University of Southampton (UK) laten hun studieresultaten nu zien dat er een gemeenschappelijke oorzaak is voor ischemische hartziekten en osteoporose. Zij vinden het noodzakelijk om dit verband beter te begrijpen [1].

Aan de studie namen 350 ouderen deel van 71 tot 80 jaar, waarvan 75 deelnemers met een ischemische hartziekte (angina, hartfalen of een doorgemaakt hartinfarct) [2]. High-resolution peripheral quantitative computed tomography (HR-pQCT) werd toegepast om op verschillende manieren informatie te verkrijgen over de botdichtheid en de micro-architectuur van het bot van pols en het onderste deel (distale deel) van het scheenbeen.
De deelnemers met een ischemische hartziekte hadden een lagere botdichtheid in de pols en een hogere porositeit dan de andere deelnemers [2]. De betrokken onderzoekers hebben nog geen duidelijke verklaring voor het verband tussen hartziekten en osteoporose, maar merken op dat het proces van vaatwandverkalking erg lijkt op de calcificatie van de botstructuur. Het botmetabolisme en fysiologische processen in bloedvaten delen dezelfde regulerende factoren [1].

De onderzoekers leggen geen verband met vitamine K. Diverse studies van de laatste tien jaar hebben echter laten zien dat een tekort aan vitamine K, met name van vitamine K2, een onafhankelijke risicofactor is voor het ontstaan of de progressie van vaatwandverkalking enerzijds en van botontkalking anderzijds.
Vitamine K is immers nodig voor de activering van specifieke proteïnen in bot (osteocalcine) en vaatwand (MGP). Het boteiwit osteocalcine zorgt ervoor dat calcium op de juiste wijze ingebouwd wordt in de botmatrix en heeft tevens een rol bij de vorming van de botmatrix. MGP (matrix-Gla-proteïne) is een sterke remmer van kalkafzetting in de vaatwand.

Uit recente studies is tevens gebleken dat voedingssuppletie met vitamine K2 in de vorm van MK-7, de botsterkte kan verbeteren en (verdere) vaatwandverkalking kan afremmen [3,4].

Bronnen:
1. Hackethal V. New Scanning Study Points to Osteoporosis/Heart Disease Link. Medscape. Jul 07, 2015.
2. Paccou J, Edwards MH, Ward KA, et al. Ischemic heart disease is associated with lower cortical volumetric bone mineral density of distal radius. Osteoporos Int. 2015 Jul;26(7):1893-901.
3. Knapen MHJ, Drummen NE, Smit E, et al. Three-year low-dose menaquinone-7 supplementation helps decrease bone loss in healthy postmenopausal women. Osteoporos Int, 2013;24(9):2499-507.
4. Knapen MH, Braam LA, Drummen NE, et al. Menaquinone-7 supplementation improves arterial stiffness in healthy postmenopausal women. A double-blind randomised clinical trial. Thromb Haemost. 2015 Apr 29;113(5):1135-44.