Vet, suiker en genot

06 Feb, 2017

Door: Fleur Kortekaas

Het endocannabinoïdensysteem is aanwezig in het hele lichaam, waaronder de hersenen en alle perifere organen. Het systeem neemt deel aan de controle van allerlei fysiologische functies, zoals de voedselinname, de energiebalans, en gevoelens van genot, verlangen en beloning. Het bestaat uit vetachtige boodschappermoleculen, de zogenaamd endocannabinoïden. Deze stoffen beschouwt men als lichaamseigen ‘natuurlijke cannabis’, omdat ze zich binden aan de cannabinoïdereceptoren op de cellen in het lichaam. Voorbeelden van endocannabinoïden zijn serotonine, anandamide (N-arachidonoylethanolamine of AEA) en 2-arachidonoylglycerol (2-AG). Het zijn sleutelmoleculen voor de activatie of remming van de belangrijkste cannabinoïde-receptoren, CB1 en CB2. Endocannabinoïden werken o.a. als signaalregelaars die de afgifte van andere neurotransmitters zoals GABA en glutamaat remmen of juist stimuleren.

Uit nieuw onderzoek blijkt dat een typisch Westerse voeding hoog in vet en suiker leidt tot overeten als gevolg van een toename in ‘perifere endocannabinoïde signalering.’ Door deze chronische prikkel tot overconsumptie, worden mensen te dik. Uit dierproefstudies blijkt dat een dieet met een hoog gehalte aan vet en suiker, in vergelijking met een dieet met een laag gehalte aan vet en suiker, overgewicht en hyperfagie veroorzaakt; een abnormaal verhoogde eetlust of abnormaal verhoogde consumptie van voedsel. Deze hyperfagische reactie op de westerse voeding hing in de uitgevoerde studies samen met sterk verhoogde niveaus van endocannabinoïden in de dunne darm en de bloedsomloop.

De onderzoekers van de Universiteit van Californië wijzen op de mogelijkheid deze neiging tot overeten af te kunnen remmen door deze perifere endocannabinoid signalering te doorbreken of de receptoren op andere wijze te stimuleren. Het is daarbij wel van belang stoffen of een behandeling in te zetten die uitsluitend deze perifere receptoren beïnvloedt, en niet ook de receptoren meeneemt van het centrale zenuwstelsel. Beïnvloeding van receptoren in de centrale hersenen leidt namelijk tot bijwerkingen en een verhoogde verslavingsgevoeligheid. Hier vindt vervolgonderzoek naar plaats.

Bron:
Donovan A. Argueta, Nicholas V. DiPatrizio. Peripheral endocannabinoid signaling controls hyperphagia in western diet-induced obesity. Physiology & Behavior, 2017; 171: 32