Voeding in de Psychiatrie

21 Jul, 2015

De laatste 3 jaar heeft de Amerikaanse Psychiatric Association in haar jaarcongres een sessie over voeding opgenomen. Dit jaar ging de sessie wederom over het verband tussen ons voedsel en onze hersenen en over hoe ons dieet onze geestelijke gezondheid kan beïnvloeden. Dr Drew Ramsey, MD, assistent professor Psychiatrie aan de Columbia University College of Physicians & Surgeons in New York noemde het potentieel van voeding om het brein te beïnvloeden zeer groot. De onlangs door hem opgerichte International Society for Nutritional Psychiatry is een richtlijn voor een standaard voeding-brein dieet aan het ontwikkelen.

Hij zegt ‘Voeding is een zeer effectieve en onderbenutte interventie in de geestelijke gezondheidszorg. Wij willen dat het brein van patiënten meer veerkracht heeft door het eten van ongeraffineerde voeding. Wij hebben de taak patiënten te helpen mindere geraffineerde voeding te gebruiken.’ Een artikel gepubliceerd in de toonaangevende Lancet Psychiatry meldt dat voeding in de psychiatrie net zo van belang is als in de cardiologie, endocrinologie en gastro-enterologie (Sarris et al., 2015). Uit ander onderzoek blijkt dat door simpelweg het bespreken van de voeding met een begeleider (6 uur over een periode van 2 jaar) depressie onder ouderen met 40% afnam (Reynolds,2015).

Dr. Deans, psychiater, beschrijft de enorme verandering die onze voeding over de eeuwen heen heeft ondergaan. Hij haalt een casus aan van een vrouw met depressie die door het eten volgens het paleodieet (veel groente, noten en zaden, bessen en mager vlees) zich minder depressief voelt en ook geen last meer heeft van haar allergieën.

Wetenschappelijk onderzoek toont ook gunstige neurologische en cognitieve effecten aan voor het Mediterrane dieet (veel vis, noten en granen en wat rode wijn). Volwassenen die dit dieet meer dan vier jaar volgden hadden een 40-60% lagere kans op het ontwikkelen van een depressie  (Opie, O’Neil, Itsiopoulos, & Jacka, 2014).

De beste voeding voor het brein bestaat uit zeevruchten, groene groentes, noten en bonen en af en toe wat pure chocolade. Vooral veel groenten dus, aangevuld met een beetje mager en biologisch vlees of zeevruchten. Plantaardige voeding is niet perse beter voor het brein omdat vitamine B12, zink en ijzer minder goed worden opgenomen uit plantaardige voeding, en omdat deze voeding minder omega 3 vetzuren levert die rechtstreeks van invloed zijn op het brein. In onderzoek is er een samenhang gevonden tussen vegetarisme en een verhoogd risico op angst en depressie(Michalak, Zhang, & Jacobi, 2012).

Glutenovergevoeligheid speelt waarschijnlijk geen rol van betekenis in de psychiatrie, behalve als het gaat om gluten bij psychose. Zeer waarschijnlijk heeft een kwart van de schizofrene mensen coeliakie. De artsen pleiten voor een screening op coeliakie bij iedere patiënt met schizofrenie (Cascella et al., 2011).

De psychiaters concluderen dat er een rol is weggelegd voor voeding in de psychiatrie en dat patiënten geholpen moeten worden in hun weg naar gezondere voeding voor hun brein. Ze besluiten ‘Wij weten niets anders dat het risico op depressie met 40% kan verminderen.’

Een samenvattend artikel van de voedingssessie op het jaarcongres is hier te lezen (wel eerst registreren).

Bronnen:
Cascella, N. G., Kryszak, D., Bhatti, B., Gregory, P., Kelly, D. L., Mc Evoy, J. P., … Eaton, W. W. (2011). Prevalence of celiac disease and gluten sensitivity in the United States clinical antipsychotic trials of intervention effectiveness study population. Schizophrenia Bulletin, 37(1), 94–100. doi:10.1093/schbul/sbp055
Michalak, J., Zhang, X. C., & Jacobi, F. (2012). Vegetarian diet and mental disorders: results from a representative community survey. The International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 9, 67. doi:10.1186/1479-5868-9-67
Reynolds C. Research update: healthy aging and prevention of late-life mood and cognitive disorders. Program and abstracts of the American Association for Geriatric Psychiatry 2015 Annual Meeting; March 27-30, 2015; New Orleans, Louisiana. Session 303.
Opie, R. S., O’Neil, A., Itsiopoulos, C., & Jacka, F. N. (2014). The impact of whole-of-diet interventions on depression and anxiety: a systematic review of randomised controlled trials. Public Health Nutrition, 18(11), 1–20. doi:10.1017/S1368980014002614
Sarris, J., Logan, A. C., Akbaraly, T. N., Amminger, G. P., Balanzá-Martínez, V., Freeman, M. P., … Jacka, F. N. (2015). Nutritional medicine as mainstream in psychiatry. The Lancet Psychiatry, 2(3), 271–274. doi:10.1016/S2215-0366(14)00051-0