Meer dan een wandeling in het bos: de wetenschap rond bosbaden

24 Apr, 2025

Volgens prognoses zal tegen 2050 meer dan twee derde van de wereldbevolking in stedelijke gebieden wonen, terwijl minder dan een derde op het platteland zal blijven. Honderd jaar eerder was die verhouding precies andersom. Evolutionair gezien horen we echter nog steeds in de natuur thuis. Gelukkig krijgt de eenvoudige handeling van onszelf onderdompelen in een natuurlijke omgeving wel steeds meer aandacht.

De term shinrin-yoku – in het Nederlands vertaald als bosbaden – werd in 1982 geïntroduceerd door het Japanse Bosagentschap om de burgers aan te moedigen opnieuw contact te maken met de natuur. Dit initiatief had onder meer als doel preventieve gezondheidszorg te bevorderen en genezing in een natuurlijke omgeving te ondersteunen.

In de daaropvolgende decennia is bosbaden geëvolueerd naar een wereldwijd erkende therapeutische benadering. Onderzoek toont aan dat het meetbare voordelen biedt voor zowel de mentale als fysieke gezondheid. Zo heeft bosbaden positieve effecten op angst, depressie, slaap, vermoeidheid, concentratie, de algehele kwaliteit van leven, cortisolniveaus, het immuunsysteem, bloeddruk en hartslag.

De therapeutische effecten van bosbaden kunnen aan verschillende factoren worden toegeschreven. Fytonciden, organische stoffen die door bomen worden uitgestoten, blijken antimicrobiële eigenschappen te hebben en kunnen bijdragen aan de versterking van NK-celactiviteit. Daarnaast beïnvloeden fytonciden het autonome zenuwstelsel. Bovendien bevordert de multisensorische ervaring van het bos - met de visuele, auditieve en geurprikkels - ontspanning en mentale herstel.

Hoewel talrijke studies de voordelen van bosbaden ondersteunen, wijzen sommige critici op methodologische beperkingen in het bestaande onderzoek. Het bewijs is nog niet sterk genoeg om stevige aanbevelingen op te nemen in klinische richtlijnen, vinden zij. Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op het aanpakken van methodologische beperkingen, het verkennen van de langetermijneffecten van bosbaden en het ontwikkelen van gestandaardiseerde protocollen om de therapeutische potentie ervan te maximaliseren. Ook moet verder worden onderzocht of virtueel bosbaden dezelfde voordelen kan bieden als de traditionele vorm.

Bronvermelding:
Cramer, H. (2025). More Than a Walk in the Woods: The Science of Forest Bathing. Journal of Integrative and Complementary Medicine, 31(4).