Je persoonlijke mythe schrijven

14 Dec, 2021

Door Floor van Orsouw

‘Op de vraag naar de zin van het leven antwoordt iedereen met zijn levensloop’, stelde schrijver György Konrád. Maar hoe verwoorden mensen hun levensverhaal en hoe kun je cliënten helpen dat op zo’n manier te doen dat het bijdraagt aan zingeving? In dit artikel wordt, op basis van Mieke Bouma’s boek Het Verhaal van je Leven, uiteengezet hoe je aan de slag kunt met het levensverhaal en hoe archetypen kunnen worden ingezet als gidsen op het levenspad.

In crisissituaties, als mensen geconfronteerd worden met ziekte, overlijden, ontslag of relatiebreuk, ontstaat er vaak een gevoel van zinloosheid. In eerste instantie voelen zij zich machteloos en boos, dat hoort erbij. Vervolgens kan een crisis een poort zijn naar een nieuw begin óf zij kunnen in machteloosheid en boosheid blijven hangen. Als zorgverlener kun je cliënten helpen de weg naar binnen te vinden om tot betekenisgeving te komen en wat hen overkomt in te passen in hun eigen levensverhaal. Het kan behulpzaam zijn te onderzoeken welke delen van onze persoonlijkheid op de voorgrond staan en welke ondergesneeuwd zijn geraakt of zich nooit hebben kunnen ontwikkelen. Die persoonlijkheidstypen worden ‘archetypen’ genoemd – als eerste door Carl Gustav Jung – en symboliseren de menselijke basismotieven.

Onderzoek van gezondheidspsycholoog Shelley Taylor onder patiënten wees uit dat het vormgeven van een persoonlijk verhaal helpt bij de genezing. Verhalen vertellen over het verleden (in het bijzonder over wat volgens hen de oorzaak van de ziekte is) en de toekomst (de ziekte de baas worden), maakt dat patiënten de ziekte en hoe ze ermee omgaan, onderdeel kunnen maken van hun persoonlijke mythe.¹

Zingeving is vooral te vinden in de symbolische interpretatie van gebeurtenissen en de wereld om ons heen, terwijl in onze tijd rationele verklaringen de boventoon voeren. Veel mensen kunnen de weg naar binnen niet meer vinden en verdwalen als zij het vermogen zijn kwijtgeraakt om de wereld en hun eigen leven op symbolische manier te bekijken. De wetenschap heeft veel bijgedragen aan onze gezondheid, maar heeft onze verbeeldingskracht ingeperkt en dat vermogen is juist essentieel voor zingeving.

Meer informatie: www.miekebouma.nl

Lees het gehele artikel vanaf pagina 36 in het VNIG 1/22.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Bouma, M. (2018) Het verhaal van je leven. Storytelling en de zoektocht naar een zinvol bestaan. Amsterdam: Balans. ISBN 9789460038167
2. Campbell, J. (2008). The hero with a thousand faces. Novato: New World Library. ISBN 9781577315933